Hong Kong was een kolonie van het Verenigd Koninkrijk en heeft zich na de overdracht aan China ontwikkeld tot een van de belangrijkste financiële centra ter wereld. Met meer wettelijke vrijheden, maar wel een geografisch gunstige ligging naast het communistische land, is het een ideale plek om handel te drijven. De banden met China liggen echter de laatste tijd onder vuur. Aanhoudende protesten brengen chaos in de stad. Maar waar gaan die protesten precies over? Tijd om alles op een rij te zetten en een voorspelling te maken over de toekomst van deze bijzondere stad.
Two systems, one country
In 1997 droeg het Verenigd Koninkrijk Hong Kong over aan China, met als belangrijkste voorwaarde dat de wetten van het communistische China voor de komende vijftig jaar niet zouden worden geïmplementeerd in de stad. Het gevolg hiervan is dat Hong Kongers veel meer vrijheden genieten dan Chinezen. Zij surfen ongecensureerd op het internet, hebben een democratisch gekozen parlement en mogen hier kritiek op uiten, iets dat in China ondenkbaar is. Het kritiek uiten heeft de afgelopen weken serieuze vormen aangenomen en dat is niet de eerste keer in de geschiedenis van de stad.
Umbrella Movement
In 2014 besloten een groep studenten met de steun van hoogleraren van verschillende universiteiten de straten op te gaan om te protesteren tegen toenemende invloed vanuit China. De kritiek ging over het voorstel dat er voorafgaand aan de verkiezingen voor de nieuwe ‘CEO’, de leider van Hong Kong, een opgestelde lijst zou komen waar burgers uit konden kiezen in plaats van een geheel open verkiezing. Die lijst zou een manier zijn voor China om communistisch gezinde politici verkiesbaar te stellen en critici geen kans te bieden. De studenten kregen al gauw steun van de bevolking en gedurende 79 dagen bezetten honderdduizenden mensen belangrijke gebouwen en metrostations. De initiatiefnemers hebben na afloop van de protesten allen een gevangenisstraf gekregen en de protesten hebben geen effect gehad. Hierna leek het rustiger en veel Hong Kongers hielden zich liever niet bezig met politiek. Tot 31 maart van dit jaar, toen bekend werd dat de regering van plan was een wet te introduceren die het mogelijk zou maken dat Hong Kongers uitgeleverd en zelfs berecht zouden kunnen worden in China.
Vijf eisen
De uitleveringswet zorgde voor een golf van protesten. Op het toppunt gingen er meer dan een miljoen mensen de straat op en werd het internationale vliegveld van de stad dagenlang bezet. Hierdoor konden er geen vluchten konden landen en opstijgen. Tijdens de protesten werd steeds meer politiegeweld gebruikt, waarna de algehele situatie leek te escaleren. Op 4 september kondigde de huidige CEO Carrie Lam, die erom bekend staat bevriend te zijn met de Chinese communistische partij, aan dat de uitleveringswet officieel zou worden ingetrokken. Zijn de protesten dan nu over? Nee. De bevolking wil meer. Er zijn vijf eisen opgesteld die zij met de protesten willen bereiken: een onafhankelijk onderzoek naar politiegeweld, vrijlating van demonstranten die gevangen zitten, algemeen kiesrecht in plaats van voorgesorteerde kandidaten (dezelfde eis als bij de Umbrella Movement) en het terugnemen van een uitspraak van de regering die de protesten als ‘rellen’ beschrijft.
What’s next?
Carrie Lam kondigde in haar speech op 4 september aan dat de wet zou worden ingetrokken, maar dat aan de andere vier eisen niet voldaan zou worden. De demonstranten lijken hier geen genoegen mee te nemen en het is nog steeds chaos in de stad. Ondertussen heeft het Chinese leger beelden vrijgegeven van honderden pantserwagens die strategisch aan de grens van China en Hong Kong gepositioneerd zijn. Of er daadwerkelijk reden zou zijn tot een inval, is de vraag. Maar dat China niet gediend is van de belediging naar hun politieke systeem is wel duidelijk: ‘Zij die met vuur spelen, zullen eraan ten onder gaan’ stond in een document afkomstig van de Partij in Beijing. Al met al, een enorm spannende tijd voor de wereldstad. Het is maar de vraag of de heersende democratie de afgesproken vijftig jaar gaat halen, maar aan de bevolking ligt het in ieder geval niet.
